Anıtkabir tamamen yerli ve millî bir eserdir. Bu eserin ortaya çıkmasında, mimarlar Emin ONAT, Orhan ARDA, heykeltıraşlar Hüseyin Özkan, Zühtü MÜRÜDOĞLU, İlhan KOMAN, Nusret SUMAN, Kenan YONTUNÇ, Hakkı ATAMUTLU, hattat Emin BARIN, sahne tasarımcısı Tarık LEVENDĞLU, inşaat mühendisi Sabiha Rıfat GÜRYAMAN, müze koordinatörü Mehmet ÖZEL, ressam Turan EROL, Aydın ERKMEN gibi sanatçılar görev almıştır. Anıtkabir’in mimarisi ve tarihi derinliği Atatürk’ü en iyi tanıyan Afet İNAN’ın görüşlerine göre şekillenmiştir.
Anıtkabir’in planı ve yapıldığı yer Türk tarihinde önemli yeri olan kurgan mantığına göre belirlenmiştir. Bulunduğu Rasattepe de zaten eski bir Frig yerleşkesidir. Anıttepe’nin yükseltisi 907 metre, kabirin bulunduğu yer 905 metredir. Ata'nın ölüm saati olan 9:05 ile 905 metre arasında bir bağ kurabiliriz.
Anıtkabir’e Aslanlı Yol denilen doğu yönünden girilir. Yürüyüş yoluna asimetrik döşenmiş, döşeme aralıkları 5 santimetre olan taş döşeme yapılmıştır. Bu uygulama ziyaretçiyi başı önde yürümeye zorunlu kılmaktadır. Aslanlı Yol’a yüksekliği 4 metre olan 26 basamaklı merdivenle çıkılır. 26 sayısı sembolik olarak 26 Ağustos’taki Büyük Taarruza ithaf edilmiştir. 26 basamaklı merdiven 14 ve 12 basamak şeklinde bir sahanlıkla iki bölüme ayrılmıştır.
Merdivenlerden sonraki 5 basamak 26 Ağustostan 5 gün sonra Yunan ordusunun bozguna uğrayışını simgeler. Merdivenin yüksekliği olan 4 metre ile 26 basamak sayısıyla çarpılınca 104 sayısı karşımıza çıkar. 104 sayısı Maya takviminde sık geçen bir sayı olup bir asrı ifade etmektedir.
Aslanlı Yol’da aslanlar arasındaki mesafe 28.60 metre, bölümün alanı ise 366 metrekaredir. Bu sayı güneş takviminde yaşadığımız dört yılda meydana gelen bir artık yıl olan sayıdır. Aslanlı Yol’da 12 sağda, 12 solda toplam 24 aslan heykeli bulunur. Bu 24 heykel de 24 Oğuz boyunu temsil etmektedir.
Aslanlı Yolun bitiminde Tören Alanına ulaşılır. Tören alanı TBMM ve Ankara Kalesi’nin kesiştiği aks üzerindedir. Eski TBMM binasının Mozoleye uzaklığı 1920 metre olup TBMM’nin kuruluş tarihi simgelenir.
Anıtkabir inşaatının temel atma töreni 1944 yılında yapılmıştır. Bu nedenle naaşın bulunduğu mozolenin büyük sütunlarının yüksekliği 19,44 metre olarak belirlenmiştir. Atatürk’ün boyu 1.73 metredir. Bu sayıyı 19,44 ile çarpılınca 33 metre yükseklikteki bayrak direğinin yüksekliğini verir.
Tören alanından naşın bulunduğu mozoleye 42 basamaklı merdivenle çıkılır. Atatürk Cumhuriyeti ilan ettiğinde 42 yaşındadır. 42 sayısını bir Maya asrı olan 104 ile çarptığımızda tören alanındaki 373 kilim desenli alanın ölçüsü olan 4368 sayısını verir. Bayrak direğinin yükseltisini Atatürk’ün boyunun yüksekliğine böldüğünüzde 19,38 sayısı çıkar ki, bu sayı Atatürk’ün ölüm tarihi olan 1938’i gösterir.
Anıtkabir’de Orhun abidelerinin izleri de görülür.Dış cephesinde Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi ve Onuncu Yıl Nutku’nun bulunması Orhun yazıtlarından esinlenildiğini göstermektedir. Şeref salonu yer döşemlerinde, tavan ve iç kolon süslemelerinde çok sayıda ok, yay, yaba, koçbaşı, koçboynuzu, bukağı, bereket ve kurt ağzı motifleri Hun ve Göktürk kurganlarındaki motiflerin aynısıdır.
Şeref salonu ölçüleri 32-60 metre ölçülerinde olup alanı 1920 metrekaredir, buradan TBMM’nin kuruluş yılı elde edilmiş olur. Anıt dış kolonat sayısı 40, köşe kolonat sayısı 4 ve giriş kolonat sayısı 4’dür. Bunların toplamı 48 eder. 48’in karesi alınırsa 2304 eder. Bu sayı 23-04 şeklinde okununca 23 Nisan’ı bulmuş oluruz.
Türk-Osmanlı kültürünün tarihi kişilere yaptırdığı mezar-türbe geleneği düşünülürse, Anıtkabir'in tarihimizin en büyük Kurganı veya Anıt Mezarı olduğu söylenebilir. Araştırmacı yazar Seyit Ali ERGEÇ ile mimar oğlu Taha ERGEÇ’in birlikte yazdığı ANITKABİR'İN ŞİFRESİ isimli kitapta Anıtkabirle ilgili daha başka onlarca gizemi bulacaksınız. Kitapta Anıtkabir’le ilgili ilk defa göreceğiniz görsel bir şölenle karşılaşırsınız.
OSK/ 20 Mayıs 2022
Facebook Yorum
Yorum Yazın